Carambole
KOZOOM – De internationale kalender krijgt langzaam vorm, de live-kalender van Kozoom is overvol en biljartliefhebbers over heel de wereld kunnen zich verheugen in een prachtig nieuw seizoen met vele kampioenschappen en toernooien. De bekroning van dit jaar volgt later dit jaar op het WK in Korea. Volgend jaar staat ook weer het Europees kampioenschap in alle spelsoorten in het Duitse Brandenburg op het programma. Het positieve, vooral sportieve nieuws kan niet altijd verhullen dat de biljartsport in al zijn rangen moeilijke tijden beleeft. Waar gaan we naar toe in de komende jaren?
Die vraag heeft Kozoom voorgelegd aan Wolfgang Rittmann, de voorzitter van de Europese biljartbond, de Conféderation Europeënne de Billard (CEB). De Duitser Rittmann is een man die klare taal spreekt, bekend om zijn nuchtere kijk op de zaken en heldere analyses. Hij gunt ons een blik in de toekomst met realistisch perspectief. Met als aanhef het Europees kampioenschap voor volgend jaar.
Kozoom/Markus Schönhoff: Mogen we er vanuit gaan dat er een tweede editie van het EK komt en dat Brandenburg weer de plaats zijn waar het toernooi wordt georganiseerd?
Wolfgang Rittmann: ,,Ja, de focus zal in april en mei weer tien dagen lang gericht zijn op dit Europees kampioenschap in Brandenburg an der Havel. En laat me ook een andere belangrijke gebeurtenis voor de stad en de regio promoten: de zogeheten Bundesgartenshow. Die zal zijn deuren op hetzelfde moment openen en biedt ook een interessante verscheidenheid aan sporten.’’
Kozoom/MS: Hoe waren de reacties na Euro 2013, vooral de spelers, de bonden en niet onbelangrijk: de sponsoren?
WR: ,,De reacties waren zeer positief. Echter, er zijn van onze ervaringen die moeten worden verbeterd in de nieuwe editie. Dat moet gebeuren in nauwe samenwerking met de burgemeester van de stad, Dr. Tiemann en de verantwoordelijke persoon voor de organisatie.’’
Kozoom/MS: Zijn er veranderingen in het toernooi schema te verwachten? Veranderingen in het prijzengeld? En wanneer worden de inschrijvingen gepubliceerd?
WR: ,,Als gevolg van de positieve ontwikkeling in de discipline 5 kegelbiljart, wordt het deelnemersveld iets verhoogd in deze discipline. Verder zijn er er geen significante veranderingen. De inschrijving wordt opengesteld tegen het einde van het jaar, op tijd voor de deadline.’’
Kozoom/MS: De CEB is één van de bonden binnen de UMB, de wereldbond. De nationale bonden zijn van oudsher zeer sterk en zijn de basis voor de sportieve ontwikkeling. Vanuit de clubs komen ook geluiden dat de CEB meer zou moeten doen op het gebied van marketing, toernooi organisatie, sponsors en public relations.
WR: ,,De nationale competities worden meer en meer een zeldzaamheid. Voor zo ver ik weet zijn er maar vier Europese landen waar de competities goed functioneren en stabiel zijn. Van meer dan dertig aangesloten landen is dat bepaald geen hoog percentage. Toch zijn de prestaties van de spelers uit die andere landen niet te onderschatten. Ik denk bijvoorbeeld aan Turkije en Griekenland.’’ Je kon altijd meer doen dan je nu doet, op alle niveaus van een sportstructuur die begint bij een club. Maar in alle geledingen zijn gekwalificeerde mensen nodig en kapitaal om het te financieren. Zoals bekend zijn we afhankelijk van vrijwilligers, wat niet alleen geldt voor onze sport, maar ook voor kleinere, professionele sporten met een hoge opkomst en kijkcijfers.’’
,,De sport in alle lagen is, onder de dominantie van het voetbal, in een felle strijd verwikkeld om media-aandacht en om sponsors. De biljartsport speelt daarin net als de meeste kleine sporten geen grote rol. Het kapitaal om onze sport op middellange en langere termijn te veranderen, is niet beschikbaar. Dat zou moeten komen uit de eigen middelen van de leden, maar dat is niet denkbaar. En zelfs dan is er nog geen garantie voor succes. De ontwikkelingen die nieuwe strategieën en uitvoeringsplannen vereisen zijn is onbetaalbaar.’’ ,,Marketing begint bij de club, gevolgd door de regio en de nationale bond. Kijk eens rond. Wie kent de biljartclub in zijn straat? Wie kent de beste spelers, de bond waarin we spelen? Enzovoort. Vraagt u zich dat eens af na een onderzoek in het voetbal of andere topsporten. U zult het verschil snel merken. Als bijvoorbeeld Martin Horn vice wereldkampioen zou worden, dan vindt het dagblad in zijn geboortestreek het nog niet de moeite om er een berichtje over te plaatsen. Dat spreekt al voor zich.’’
Kozoom/MS: Hoe wordt vanuit het oogpunt van de CEB de ontwikkeling van de biljartsport beoordeeld?
WR: ,,De biljartsport loopt min of meer terug in de Europese landen. Dus als gevolg daarvan ook in de CEB, want niet alleen clubs verdwijnen vaak door veroudering, maar ook in nationaal opzicht is er een structurele zwakte. Op dat alles heeft de CEB geen enkele invloed. We moeten die ontwikkeling met lede ogen aanzien. Het is overigens geen verschijnsel uitsluitend voor carambole, ook in de andere disciplines is er sprake van terugval. Minder dan tien procent van de jongeren zijn onder de 21 jaar en een hoge gemiddelde leeftijd van de andere leden, stelt duidelijk, dat zonder grote veranderingen het uitsterven helaas onverbiddelijk verder gaat. De deelname van slechts vijf landen aan de Europese jeugdkampioenschappen weerspiegelt dat.’’
Kozoom/MS: Bestaat er een agenda voor de komende twee tot vijf jaar met specifieke doelen in de CEB?
WR: ,,Het definiëren van doelen is niet moeilijk, maar om ze ook realistisch te maken is voor de CEB haast een onmogelijkheid. De nationale verenigingen zijn autonoom in termen van hun gebieden en hun onderverdelingen, de CEB heeft geen invloed. Alleen nationaal liggen de kiemcellen voor het voortbestaan van onze sport. Taal en mentaliteit zijn zeer verschillend in de landen, dus alleen de nationale initiatieven kunnen succesvol zijn.’’
Kozoom/MS: Wat denk je van een gerichte marketingcampagne, als CEB initiatief, die het werven van nieuwe sponsors als doel heeft. Zijn er dergelijke overwegingen?
WR: ,,Het zou natuurlijk mooi zijn als de CEB sponsors kon aanboren van buiten de biljartindustrie. Maar dat vereist een positieve, toegankelijk en publieke zelfexpressie van onze sport. Televisie-uitzendingen, zelfs op nationaal niveau, staan op nul of zijn een zeldzaamheid, we kunnen beter niet spreken over toeschouwersaantallen, wat kunnen we de sponsors bieden? En wie kent buiten onze sport de beroemde, huidige idolen?’’
..Hoe kunnen wij met onze sport de nationale en internationale markt bereiken die interessant is voor sponsors? Kijk eens naar het WK voetbal op tv. Als ik naar Duitsland kijk: als het nationale elftal speelt, dan ziet het kijkerspubliek advertenties van Duitse bedrijven in de Duitse taal. Dat onderstreept dat televisie een reclame is, die primair een nationale aangelegenheid is. Veel voetbal op de nationale televisie trekt automatisch belangstelling van de tv-kanalen voor internationale evenementen. En zo krijgen sponsors continuïteit van hun reclame, die nuttig en effectief kan zijn.’’
Kozoom/MS: De biljartsport is de core- business van de CEB. We mogen er vanuit gaan dat de CEB ook de ontwikkeling van andere sporten volgt, sporten die er wel in zijn geslaagd om de televisie aandacht te veroveren. Vaak wordt daarin darts als voorbeeld genoemd.
WR: ,,Voor de CEB is biljart is geen core business. De CEB is de Europese bond van nationale verenigingen op het gebied van carambole biljart in Europa. Het is niet een economisch georiënteerd bedrijf, maar een non-profit sportbond. De triomftocht van darts kan ik niet beoordelen of bevestigen. Er kunnen landen zijn waar een dergelijke trend is waar te nemen. Ik kan het alleen in Duitsland beoordelen. Darten speelt geen noemenswaardige rol op tv.’’
Kozoom/MS: Zijn er veranderingen in de toernooien op komst die specifiek zijn afgestemd om een grotere media belangstelling te krijgen? Mogelijk ook in samenwerking met de UMB?
WR: ,,Er zijn studies gedaan naar wat het sportieve publiek van vandaag wil. Dat is noodzakelijk om de biljartsport te handhaven. Maar dezelfde regels en systemen zijn een voorwaarde voor de massa om de sport, ongeacht waar en in welke taal, te kunnen begrijpen. Alles wat het publiek niet begrijpt, is onvermijdelijk saai. Het moet vooral kort zijn in alle sporten. Ik blijf het herhaaldelijk benadrukken dat verveling heel slecht is voor kijkcijfers. Sport ter bevrediging van de eigen belangen van de spelers, officials en fans is volstrekt legitiem, maar het publiek wordt er niet door geprikkeld.’’
Kozoom/MS: U komt zelf uit de marketing en kent de biljartsport al enkele tientallen jaren. Daarom tot slot twee persoonlijke vragen voor u: Stel u zich voor, iemand zou u willen aantrekken als sponsor voor een toernooi. Wat zou u verwachten van het toernooi en wat wil u er voor terugkrijgen?
WR: ,,Ik zou verwachten wat ik ook van een andere sport zou mogen verwachten. Dat zou voornamelijk zijn:
- Sport en organisatie met een positieve publieke uitstraling
- Sport en evenement dat bij het karakter past van mijn onderneming
- Bezoekers op de site en TV kijkers ontmoeten van mijn doelgroep
- Veel tv-uitzending met hoge kijkcijfers en veel beelden die mijn bedrijf in beeld brengen
- Professionele ontvangst van mijn gasten
- Vermelding van mijn bedrijf en mijn producten in redactionele berichtgeving en persconferenties
Kozoom/MS: Wat is uw visie op de biljartsport over tien jaar?
WR: ,,Helaas, waarschijnlijk zal het er niet meer uitzien zoals vandaag. Als insider in de tv-wereld, sinds ruim 25 jaar, ken ik de gang van zaken in de sportontwikkeling heel goed. Ik volg het o[ de voet en besef terdege waar we naartoe gaan. Naast vele andere sporten, niet alleen kleine, speelt biljarten daarin helaas geen essentiële rol. Ik herinner me dat we tien jaar geleden ongeveer 100 uur per jaar TV uitzendingen van biljarten hadden in de Duitse bundesliga. Dat is door de jaren heen gedaald naar nul! De cijfers spreken voor zich en behoeven geen mooie, omslachtig beschrijving. Het oude gezegde, het behouden van contacten is gemakkelijker dan nieuwe op te bouwen, geldt nog altijd. Dat laat zien hoe moeilijk het zal zijn de weg terug te vinden in deze tijd.’’
,,Natuurlijk gaat de biljartsport geen totale ondergang tegemoet. We moeten samen, vanaf de basis, proberen om te stabiliseren en te handhaven op een iets lager niveau. Er zijn voorbeelden, in andere sporten, van een renaissance. Kijken we naar Azië. Al tientallen jaren keken we alleen naar Japan. Vandaag zijn we getuige van een explosieve ontwikkeling in Vietnam, Korea en China. En het is nog maar net begonnen.’’
,,Een tijdelijke terugval hoeft niet tot ondergang te leiden. Men moet kracht putten voor vernieuwing en nieuwe impulsen. De internationale organisaties kunnen door middel van hun programma's sportieve prikkels aanreiken.’’
,,Wij moeten de lat niet te hoog leggen, maar teleurstelling over wat we niet bereiken is een slechte raadgever voor succes. Met Kozoom en zijn uitzendingen van vele evenementen is een goed begin gemaakt om onze sport in het openbaar te tonen. We moeten op die weg verder gaan. Rooskleurige tijden kan ik niet beloven, maar door bundeling van alle krachten, die op verschillende wijze in de biljartmarkt participeren, is er een toekomst voor onze sport.’’