Driebanden
Het Afrikaans continent is ongeveer drie keer zo groot als Europa, en er wonen 1.2 miljard mensen. Als we de driebandensport wereldwijd populairder willen maken, moeten we niet alleen kijken naar onze thuisbasis Europa, Amerika en Azië. Waarom zouden er over twintig jaar niet biljartzalen zijn in de straten van Johannesburg, Nairobi en Lagos? Met de blik op de toekomst, en omdat ieder gebouw een fundering nodig heeft, werd in 2013 een biljartconfederatie voor het Afrikaans continent opgericht: de ACC.
Is de ACC al wel een "confederatie", in de letterlijke zin? Nee. Zijn er al nationale driebandenkampioenschappen in Congo, Tanzania, Ivoorkust? Nee. De ACC bestaat nog voornamelijk uit Egypte, het enige land waar driebanden populair en goed georganiseerd is. Deze confederatie is nog niet "af", het werk is net begonnen.
Als gevolg hiervan, bevindt de jonge en getalenteerde Sameh Sidhom zich in een unieke en bevoorrechte positie. Hij is veruit de beste speler in Egypte, en daarmee van Afrika. Voor het winnen van de Afrikaanse titel ontvangt hij hetzelfde aantal rankingpunten (80) als de andere confederatie-kampioenen. Het spreekt voor zich dat het winnen van de Europese (CEB), Aziatische (ACBC), of zelfs Amerikaanse (CPB) titel een stuk moeilijker is.
En daar houdt het niet op. Sameh wint normaal gesproken ook de Egyptische titel, dat zijn nog eens 30 rankingpunten. Hij is een geplaatste speler in alle World Cups, waarvan de laatste 8 meetellen voor de ranking: nog eens minimaal 64 punten. Een automatische invitatie voor het wereldkampioenschap levert hem minimaal 8 punten op. Dat brengt hem op 80 + 30 + 64 + 8 = 182 rankingpunten, zonder dat hij een speler van 1.200 of beter hoeft te verslaan. Op dit moment heb je 190 rankingpunten nodig om bij de beschermde top-14 te horen, die in alle World Cups geplaatst zijn en hun reis- en verblijfkosten vergoed krijgen.
Vergelijk zijn situatie eens met die van Europese spelers die wel goed zijn, maar eigenlijk niet goed genoeg om de CEB-titel te winnen. Of Koreaanse, Japanse, Vietnamese spelers die iets tekortkomen voor het Aziatisch kampioenschap. Deze spelers halen normaal gesproken geen 30 punten in hun nationale titelstrijd, maar 12 of 7. In de confederationele kampioenschappen halen ze niet 80, maar misschien 24 of 12 punten. Dat betekent dat ze ieder reisje naar iedere World Cup uit hun eigen zak moeten betalen, en dat loopt op. Sommige van deze spelers hebben dezelfde speelsterkte als Sameh Sidhom.
Voor ik begin aan de tweede helft van deze column, eerst iets over Sameh. Het is een heel vriendelijke knul, die ondanks zijn grote talent geen greintje arrogantie aan de dag legt. Hij wint met stijl, hij verliest zonder te zeuren. Zijn driebanden is heerlijk om naar te kijken: vlot, natuurlijk, met een Polychronopoulossiaanse mix van vergissingen en briljante oplossingen. In de laatste paar seizoenen is hij hard vooruitgegaan: van 1.250 naar 1.500, en ik hoop dat hij nog sterker wordt. Ik zie hem als een uitstekende ambassadeur voor het spel. Uiteraard zal hij de Egyptische jeugd inspireren, maar ik hoop dat hij ook over de (Afrikaanse) grenzen reclame kan maken voor het driebanden.
Is hij derhalve de grootste mazzelkont in de biljartsport? Laten we eens van dichtbij kijken naar zijn afgelopen seizoen.
- Antalya. Sidhom - Leppens 39 - 40 in 26.
- Ho Chi Minh City. Sidhom - Morales 40 -40 in 24. Sidhom verliest de shootout 0-1.
- Blankenberge. Sidhom - Capak 40 - 40 in 25. Sidhom verliest de shootout 0-1.
- Porto. Sidhom - Zapata Garcia 38 - 40 in 20.
- La Baule. Sidhom - Nelin 28 - 40 in 24.
- Seoul. Sidhom - Sung Uk Oh 40 - 40 in 25. Sidhom verliest de shootout 0-1.
- Somabay. Sidhom - Haack-Sörensen 40 - 30 in 27. Sidhom - Jaspers 40 - 40 in 21. Sidhom verliest de shootout 3-4.
In zeven World Cups, met een moyenne van 1.588, wint hij één partij. Hij verliest één keer met groot verschil, twee keer met heel klein verschil, en gaat er VIER keer uit in een shootout. Dat zijn zes wedstrijden die hij had kunnen winnen, drie, misschien vier, die hij had moeten winnen. Eén partij gewonnen? Dat is wel magertjes. Een algemeen moyenne van 1.588? Dat is toch wel voortreffelijk.
Is hij de grootste pechvogel van het circuit?
Nee, dat ook weer niet. Je kunt per slot van rekening shootouts niet winnen als je de acquit steeds maar mist. Ongetwijfeld heeft hij daar zelf inmiddels ook goed over nagedacht. We hebben het hier eerder over gehad: als de druk op z'n hoogst is dan draait het spel niet meer om kennis, om systemen, zelfs niet meer om positie. Andere factoren worden ineens beslissend. Kun je je hartslag laag houden? Heb je je zenuwen in bedwang, en je emoties? In die seconden van een shootout leer je meer over jezelf dan in dagen van training.
Maar toch: je kunt niet naar die uitslagen kijken zonder de pijn van de Egyptenaar te voelen. Hoeveel teleurstelling kan een mens verdragen? Hoe vaak kun je 40 in 24 maken, of in 21, zonder de volgende ronde te halen? Wat een hard gelag is het soms.
Het is mijn persoonlijke mening dat de beloning van 30 en 80 punten voor nationale en confederationele titels te hoog is, speciaal de laatste. De eerste doet niet zoveel schade: hooguit staan een paar nationale kampioenen van kleinere landen wat hoger op de ranking dan ze qua speelsterkte eigenlijk verdienen. Niemand maakt zich er druk om, of je nou 83e of 94e staat. Maar de confederationele 80 punten wegen te zwaar, in het deel van de ranking dat ertoe doet. Zeker nu een plek in de top-14 of de top-20 (3CC!) belangrijke financiële gevolgen heeft, hebben de spelers recht op gelijke kansen, gelijke omstandigheden, ongeacht het land waarin ze wonen. Ik hoop dat de UMB de gebruikte puntenschalen nog eens serieus onder de loep neemt.