Hâlâ tüm zamanların şampiyonu olan Raymond Ceulemans'ın ilk Dünya Şampiyonası'nda üç bant oynamak için kullandığı en eski bilardo istekası, bilinmeyen bir markaydı ve ona bir arkadaşı tarafından verildi: fiyatı 250 Belçika frangı yani 10 euro idi. Dünyanın şu anki bir numarası olan Dick Jaspers'ın Longoni marka son istekası Olanda Heaven 1900 Euro. Üç banttaki en son trend, çarpıcı siyah şafta sahip olan karbon istekadır. İspanyol Dani Sanchez ve Fransız Jeremy Bury tarafından kullanılan isteka fiyatları 3000 ila 4000 euro civarında. En parlak tekniğe ve vuruşa sahip oyunculardan biri olan Semih Saygıner: "Üç bantın geleceğine yeni bir destek verildi." sözlerini söyledi. Bu üründe küresel pazarda en tanınmış çağdaş markalar, Pool dünyasından tanıdığımız Predator ve 75 yıldır ürettiği ürünlerle uluslararası pazarda olan Longoni'dir. 

Geçmişten günümüze kadar olan bilardo istekalarının gelişimi, üç bant bilardonun ilerlemesinde büyük bir rol oynamıştır. Ortalamalar, sadece üç bant (Diamond) sistemleri ile değil, profesyonel üst düzey oyuncuların vuruş ve çözüm yelpazesinin genişlemesi ve çeşitlenmesi ile, aynı zamanda artan antrenman saatleri nedeniyle fırladı. Ancak bilardo masalarının, istekaların ve diğer malzemelerin evrimi de seviyeyi olağanüstü bir şekilde yükseltti. Raymond Ceulemans ilk dünya ünvanını 1965'de 1.300 ortalama ile kazanmıştı. Son üç dünya şampiyonluğu 2.090 ile Frédéric Caudron, 2.352 ile Dick Jaspers ve 2.122 ile Torbjörn Blomdahl'a ait. Revo karbon şaftlı Predator isteka ile oynamaya başlayan Semih Saygıner, mevcut ve yeni nesil tarafından bu ortalamaların yeni teknoloji ile daha da yukarı çekileceğini tahmin ediyor. 

Raymond Ceulemans, bilardo istekasının bir oyuncu için ne kadar önemli olduğu konusunda felsefe yapmayı seviyor. "Bir bisikletçi için bisikleti, bir tenisçi için raketi ne ise, bir bilardocu için de istekası odur. Ama isteka en çok oyuncunun nasıl hissettiğiyle ilgilidir, kendini iyi hissetmeli, dengede olmalı ve eline iyi yatmalıdır. Her zaman söylerim: Pahalı isteka her zaman en iyisi olmayabilir. Şarap gibidir: güzel fiyatlara en iyi şarapları satın alabilirsiniz. En önemlisi, topa vurduğunuz istekanın tek parçası olan ucudur. Karbon istekanın, ahşap istekanın yerini alıp almayacağını gelecekte göreceğiz.  Bunun yıllar alacağını düşünüyorum." 

Ceulemans, Blomdahl, Zanetti, Caudron, Jaspers ve diğer büyük şampiyonların yıllar boyunca gösterdikleri seviye artışları, bilardo malzemelerinin gelişimi ile paralel doğrultuda ilerledi. Bilardo masaları, çuhalar, bantlar, toplar ve karambol bilardo istekaları, üç banttaki muhteşem ilerlemeye katkıda bulundu. 

En çok kullanılan markalarlardan; Longoni, Molinari, Theory, JBS, Adam ve Amerikan Pool tabanlı Predator bilardo istekası, dünyanın en iyi oyuncularının favori markalarıdır. Dick Jaspers, Marco Zanetti, Frédéric Caudron, Eddy Merckx ve Therese Klompenhouwer Longoni'nin başrolleri. Dani Sanchez, Semih Saygıner ve Tayfun Taşdemir Predatör isteka ile oynuyor, Torbjörn Blomdahl ve Sung-Won Choi; Molinari istekası oyuncuları, Jae-Ho Cho ve Murat Naci Çoklu JBS isteka ile oynuyor, Orie Hida Adam isteka, Sruong Pheavy Billking ve Haeng-Jik Kim ise Kore markası RootsK ile oynuyor. 

Yeni modelleri, çeşitleri ve tasarımları ile bilardo istekaları, bugün üç bant dünyasındaki sohbetlerin ana konusu. Bu kriz döneminde OneCarom Challenge gibi son turnuvaları izleyen bilardo hayranları çarpıcı bir değişiklikle karşılaştılar. Ahşap, açık renkli şaftlar artık bir çok ünlü sporcu tarafından kullanılmıyor. Üç bant dünyasına siya karbon şaft girdi. Sanchez, Saygıner, Taşdemir, Bury, Sidhom gibi en göze çarpan Predator oyuncuları siyah şaftla oynuyor, diğer isteka markaları trendi takip ediyor. Yine de Dick Jaspers, Eddy Merckx ve Torbjörn Blomdahl gibi oyuncuların klasik ahşap istekaya sadık kalması dikkat çekici. 

Her iki istekadaki deneyimler nasıl? Vuruş, hız, güç ve sapma arasındaki farklar nelerdir? İki kritik yorum: vuruş sırasında çıkan ses ve siyah şaft bazı oyuncuları bir tür kültür şokuna uğrattı. Ve ayrıca: amatör oyuncuların çoğu hala ahşap şaftlarla oynuyor. Bir karbon şaftın fiyatı birçok insanı korkutuyor. Avrupa'da insanlar bir isteka için 1.500 Euro'dan fazla kesinlikle harcamıyorlar. Sıradan bir bilardo oyuncusu, iyi bir isteka için 300 ila 400 Euro'dan fazla para ödemez. Yani bilardo oyuncularının bir şaft için 500 ila 600 Euro bile harcaması bir hayal ürünü. 

Bir bilardo oyuncusu için isteka ne kadar önemlidir? Dick Jaspers; "Cazip gelmiyor, başarılarımı elde ettiğim meşhur, ahşap Longoni istekama sadık kalacağım." Sözlerini söylüyor. Vietnamlı Nguyen Quoc Nguyen: "Predator istekamı çok seviyorum. Karbon isteka, gelecekte ahşap istekayı yenecek." Semih Saygıner: "Bu, muhteşem yeni bir trende dönüşecek. İsteka mükemmel, tüm vuruşları kusursuz bir şekilde yapabiliyorum, harika!" Sözlerini söylüyor. 

Siyah karbon şaftla oynayan Semih Saygıner, 20 çekerek OneCarom rekoru kırdı

Dünyanın bir numarasındaki Dick Jaspers, karbon şafta geçmek istemiyor

Raymond Ceulemans ve Ludo Dielis, efsaneler kupasında bilardo istekalarını gösteriyor

Kozoom, gelişmeleri yakından takip eden en iyi üç bant oyuncularına sordu. 

Öncesinde bilmeniz gerekenler:

75 yaşındaki en tanınmış isteka markası Longoni: İşletme müdürü Pierluigi Longoni. Milan yakınlarında Mariono Comense'de bulunuyor. 

Predator sloganı: "Şampiyonların tercihi" Jacksonville, Florida'da bulunan şirket, bilardo pazarında toplam yirmi yıllık araştırma ve geliştirme alt yapısına sahip ve iki yıldır karambol pazarında yer alıyor. 

Molinari: Altı yıl önce, en tanınmış oyunculardan Torbjörn Blomdahl ile üç bantın zirvesine adım attı. Şirket Ranst, Belçika'da bulunuyor. 

Şaftlar: 

Longoni: S2, S20, S30, Lune Nera (Siyah Ay)

Predator: Vantage, Revo

Molinari, kompozit üst: Lancia

Karbonun karakteristik özellikleri (karbon fiber olarak da söyleniyor):

İnce fiber, çok düşük sapma, düşük ağırlık, yüksek mukavemet, yüksek sertlik. 

Diğer sporlarda, spor arabalar, motosikletler, yarış bisikletleri ve tenis raketlerinde kullanılır. 

Ünlü karbon şaftın fiyatı: 

Predator: Revo 650 Euro

Longoni: Luna Nera 480 Euro

Molinari: 499 Euro

Üç bant dünyasının en iyi oyuncuları bu konu hakkında şunları söylüyor: 

Raymond Ceulemans: "Konu bilardo istekasına gelince oldukça hassasım. Ve istekama o kadar da bağlı değilim, birçok marka ile oynadım. Şuna eminim ki, Caudron, Jaspers veya Merckx'ten isteka alırsam kesinlikle iyi oynardım. Hala şampiyonalarda oynarken, salonlarda verilen isteka uçlarından alırdım. Onlarla oynamak benim için en iyisiydi. Bence en pahallı isteka bile herkes için ödenebilir. Beni kandıramazlar. Bana göre, bir istekanın maliyeti maksimum 1000 ile 1500 Euro'dur. Son zamanlarda hepsi elime uyan, iki isteka ve 6 şaft ile oynadım. Longoni istekam 1,40 ile 1,42 metre arasında, şaftımın kalınlığı 11,5 ile 12 milimetre arasında ve üç bant için 520 ağırlığında. Benim için aslında önemli olan budur. İlk yıllarımda Hiolle ve Van Lare ile oynardım, şimdi ise Longoni veya kendi markamla oynuyorum. Bugünün en iyi oyuncuları genellikle sponsorlarını değiştirmek zorunda kalıyor. Sonra yeni istekaya tekrar alışmaları gerekiyor. Şunu söylememe izin verin: Merckx'in istekası ile mükemmel bir uyumu var, ancak Longoni yakında tekrar yeni bir modelle oynamasını teklif edecek. Sponsorlar ve ticaret, isteka markalarında önemli bir rol oynar. Tahta şaftlardan karbona geçiş hakkında ne düşünüyorum? Karambol bir oyun oynadığımda, karbonu bir kez denedim. Klepsler karbon ile muhteşem, bu büyük bir fark. Ama bunu üç bant için doğru bir şekilde değerlendiremiyorum."

Dani Sanchez: "Karbonun geleceğin şaftı olacağını öngörüyorum. Şu anda oynadığım Revo karbon şaft, kariyerimde sahip olduğum diğer tüm şaftlardan çok daha hassas ve güvenilir. Ve Predator isteka ile mükemmel bir kombinasyona sahip." İspanyol şampiyon, Predator isteka ve Revo şaftı ile İspanya şampiyonası ve Antalya'daki Dünya kupasını yüksek ortalamalarla kazanmıştı. 

Dani Sanchez karbon şafta geçen ilk sporculardan biri

Semih Saygıner: "Birkaç ay önce Predator ve Revo'nun yeni teknolojisiyle tanıştım. İlk önce Jeremy Bury ve Dani Sanchez'in istekasını denemiş, etkilenmiş ve şaşırmıştım. Oyuncuların vuruş sesine dikkat ettiklerini duyabiliyorum. Başlangıçtan beri açık fikirliydim ve yeni malzemeye uyum sağlamam neredeyse hiç zamanımı almadı. Mükemmel hissi elde etmem üç, dört gün sürdü. Uzak mesafeli toplarda tam olarak istediğim noktayı buldum. Instagram ve Facebook hesabımda hiç yapmadığım bir çok vuruş paylaşıyorum. Bu yüzden evet, istekamdan memnunum ve bilardonun geleceği için mutluyum. Seviyeyi yükseltmek için ihtiyacımız olan şey bu. Ben belki bir altı-yedi yıl daha bilardo oynayacağım ama özellikle yeni ve gelecek vadeden genç oyuncular için bu çok iyi bir haber. Tenis ve bisiklet gibi. Birçok oyuncu ve sürücü başlangıçta karbon raketlerle oynamaya veya karbon bisiklet sürmeye karşıydı. Ancak kısa bir süre sonra herkes çok hevesliydi. Bilardonun geleceği harika görünüyor. Ahşap iyiydi, ancak sporumuzu büyük ölçüde değiştirmenin ve onu bir sonraki ve daha yüksek seviyeye taşımanın zamanı geldi."

Marco Zanetti: "İsteka, kolun doğal uzantısıdır, tüm oyuncular kendi isteklerini mükemmel bir şekilde karşılayan materyali arıyorlar, ama hepsi aynı değil. Bu nedenle, pazarın birinci sınıf malzemeler sunarak gelişmesi mantıklı, ancak malzemeler, profil, ağırlık ve uzunluk açısından da birbirinden farklı. Karbon geçmişte piyasada zaten önerilmişti, ama bugün yeni teknolojik iyileştirmelerle, daha fazla üretici tarafından, daha yoğun bir şekilde yeniden öneriliyor. Ancak lamine şaftların ve farklı profillerin piyasaya sürülmesiyle birlikte, ahşabın tam kapsamlı bir üretimle, kesinlikle dikkate değer, teknik bir evrim geçirdiğini ve pazarın bu ürünleri büyük taleplerle ödüllendirdiğini de hatırlatmak isterim. Karbon kullanımına geçiş yapan oyuncuların, karbon şaftlarını denemelerine ve sevmelerine rağmen, kendi kişisel seviyelerinin artıp artmadığını zamanla göreceğiz. Değişikliğe ihtiyaç duymuyorum, çünkü lamine ahşap şaft isteklerimi tam anlamıyla karşılıyor." 

Marco Zanett: Değişikliğe ihtiyaç duymuyorum.

Torbjörn Blomdahl: "Molinari'nin yaptığı yeni karbon veya kompozit şaftları test ettim. Ve evet, bilardo gibi üç bantın geleceğinde de önemli bir rol oynayacağına ikna oldum. Yine de tüm Snooker oyuncuları ahşapla oynuyor. Şahsen, geçiş yapacağımı sanmıyorum ama hala test ediyorum. Belki 58 yaşında geçiş yapmak için biraz yaşlıyım. Hala ahşap Molinari ile çok mutluyum. Benim "odun" vuruşlarıma çok iyi uyuyor. Çok fazla sapma ile oynamayı seviyorum ve bu yüzden ahşap bana daha iyi uyuyor çünkü daha yumuşak. Bu sayede isteka ucumun topa daha fazla temasını sağlayabiliyorum. Ve dahası, daha fazla etki ve kontrol edebiliyorum. Yani evet, karbon ile her şey mümkündür. Sapmayı, ağırlığı, darbeyi, her şeyi belirleyebilirsiniz. Belki bana çok iyi uyan bir karbon şaft da olacaktır kim bilir. Şimdilik, fantastik, ahşap isteka Molinari 314 veya V-şaft ile devam edeceğim."

Torbjörn Blomdahl: Sanırım isteka değiştirmek için biraz yaşlıyım, Molinari istekama sadık kalacağım 

Dick Jaspers: "Sanırım, klasik ahşap şaft ile devam edeceğimi söylemek zorundayım. Longoni'den bir de karbon şaft aldım. Ve iki saat antrenman yaptım ama hoşuma gitmedi. Titreşim, ses, siyah şaftın hissi, ben etkilenmedim. Longoni S20 ve S30 şaftlar gerçekten harika. Benim için bilardo istekasının nihai noktası. Her şeyde oldukça muhafazakar bir insanım ve iyi olduğunu düşündüğüm, mükemmel oynayabildiğim şeye sadık kalacağım. Marco Zanetti ile birlikte uzun yıllardır Longoni'deyim, başka bir markayla üç bant oynamadım ve 1990'dan beri kendi Longoni istekama sahip oldum. Yeni heyecan mı? Her oyuncu bunu kendisi bilmeli. Kendi malzemelerimden asla şüphe etmem."

Nguyen Qouc Nguyen: "Predator SD Revo şaft ile oynuyorum ve gerçekten istekamı seviyorum. Karbon şaftın bana bu kadar güven vermesi harika bir duygu. Daha önce, bir karbon şaft olan Vantage ile oynadım. Vuruş ve tekniğe gelince, Revo şaftla, Musashi ile oynadığım gibi oynuyorum, ancak daha az sapma ile vuruşta daha da hassas. Güç konusunda inanılmaz, şimdiye kadar oynadığım en iyi isteka. Ahşap bir şaftla yapamadığım bazı sert vuruşları yapabiliyorum. Revo şaftımdan çok memnunum ve karbonun bir gün ahşabın yerini alacağını düşünüyorum."

Eddy Merckx: "Longoni istekamın ahşap şaftına o kadar uzun süredir alıştım ki şu an olduğum yerde kalıyorum. Bir isteka ile iyi hissettiğimde, ondan vazgeçemiyorum. Kuşkusuz, sert vuruşlar ve klepsler biraz daha kolay. Ama Longoni'ye geçiş yapmayacağımı söyledim. Siyah renk beni rahatsız ediyor. Belki renk değiştirirler, asla asla dememeliyim. Ama o siyah şaft, hayır, gerçekten hoşuma gitmedi. Şunu söylemeliyim ki; Dani Sánchez Predator ve carbon'a geçti ve Türkiye'de çok güçlü bir turnuva oynadı. Ama yine de sahip olduğum şeyden memnunum. Longoni fiyat ve kalitesinin çok iyi olduğuna ikna oldum. Ve ayrıca benim için istekamı çok iyi bilmek ve hissetmek önemli. Bu herkes için farklıdır. Örneğin; ben 12 mm'den daha ince bir şaftla oynayamam. Ve başka oyuncular; elinizde ağaç gövdesi varmış gibi hissettiğini söylüyor. Yani benim vardığım sonuç, değiştirmeyeceğim."

Kadınlar dünya şampiyonu Therese Klompenhouwer Longoni istekası Sensazione ile

Therese Klompenhouwer: "Bu yıl Temmuz ayında oynamaya başladığım Longoni Luna Nera şaftımdan çok memnunum. Etrafında grafit geçmeli bir karbon şaft ile. Benim modelimin adı Sensazione. Bu yeni trende kesinlikle alışmam gerekiyor.  Artık farklı bir şekilde pozisyon alıyorum. Ahşapla daha fazla efor harcamam gerekiyordu. Şaft daha sert ve atış daha net. Bir kez alıştığınızda harika hissettiriyor. Daha sert vurmanız gereken toplar, şaftın gücü sayesinde daha kolay oynanıyor. Atışı çok daha esnek bir şekilde yapabiliyorum. Alışmaya çalışmak o kadar da kötü değildi. Maçların olmadığı dönemde iyi antrenman yaptım ve hemen Hollanda şampiyonasında kişisel rekorumu kırdım. Bu yüzden çok çabuk değiştirdiğimi söyleyebilirim, dolayısıyla değiştirmeye istekliydim."

Sung-Won Choi: "Bu yeni şaft bana istediğim her şeyi veriyor, gerçekten zihnimi okuyor, inanılmaz bir başyapıt. Tanışabileceğim en iyi şey. Şaft, ayı eli gibi bir güce sahip, ancak çok kararlı, tutarlı ve aynı zamanda hassas. Bunu gerçekleştiren Molinari sayesinde, bu şaftla tanıştığım için çok mutluyum."

Teknik bilgiler için teşekkürler:

Harry Mathijssen (Euroka)

Patrick Vasseur (oyuncu)

Morgan Delame (Kozoom)

Frits Bakker'ın röportajı